09 augustus 2009

Revolutie

Ik kreeg een poos terug Dokter Zjivago van Boris Pasternak cadeau van een vriendin, en ik hikte nogal lang tegen deze pil van 600 bladzijden aan. Maar ik las het nu toch in twee weken uit. Het is een raar boek. Het is wereldberoemd, maar de vraag is precies waarom? Vanwege de ultieme literaire of inhoudelijke kwaliteiten, of toch ook omdat het als instrument in de Koude Oorlog is gebruikt, of vanwege de toekenning van de Nobelprijs aan alleen dit boek die Pasternak moest weigeren, vanwege de film die ervan gemaakt werk en die volle zalen trok...? Ik ken de film niet, en laat de Koude Oorlog-toestanden voor wat ze zijn. Dan blijft een bijzonder vreemd boek over: het is boeiend, rommelig, inconsistent opgebouwd, aangrijpend en leerzaam. Het hoofdverhaal gaat over Joeri Zjivago en zijn liefde voor Lara, ten tijde van de Eerste Wereldoorlog, de Russische revolutie en de strijd tussen de Roden en de Witten, en de eerste jaren van bestendiging door de Sovjets. Zjivago weet zich niet staande te houden, maar zijn handelwijzen zijn voor de lezer soms onduidelijk. Naast deze hoofdlijn treden er allerlei nevenfiguren op die - zeker in de eerste helft van het boek - veel aandacht opeisen. Met name die eerste helft is soms erg verbrokkeld, en het kost de nodige concentratie om de grote lijn in de gaten te houden. Soms beschrijft Pasternak in vele tientallen pagina's de lotgevallen van personen die zij in enkele dagen meemaken, en soms springt hij in enkele pagina's vele jaren vooruit. Toch is dit boek ook bijzonder boeiend en leerzaam, want ik ken maar weinig geromantiseerde verhalen die tijdens die warrige jaren van de Russische revolutie spelen, en die een indringend beeld geven van de enorme onzekerheid en terreur waaraan gewone mensen blootstonden. Pasternak geeft fraaie sfeertekeningen, en ook zijn natuurbeschrijvingen mogen er zijn. Een roman die het vooral van zijn indringende beschrijving van een gruwelijke periode uit de geschiedenis van Rusland moet hebben, vind ik.

1 Comments:

Anonymous Leen said...

Die film van David Lean is een meesterwerk! Moet je beslist zien!

9:35 p.m.  

Een reactie posten

<< Home

Meer Leeslog in eerdere maanden - zie de 'archives' in de rechterkolom.