Opnieuw

In 1996 en 2001 las ik twee van de drie delen met de verzamelde werken van Nikolaj Gogol uit de Russische bibliotheek van Van Oorschot. In die twee delen waren Gogols verhalen opgenomen, alsook (in deel 2) zijn toneelstukken. Van Oorschot brengt sommige delen uit de Russische bibliotheek in een nieuwe vertaling uit (de oorspronkele vertalingen dateren hoofdzakelijk uit de jaren vijftig en zestig) - twee jaar geleden volgde een nieuwe uitgave Verhalen en novellen met alle Gogol-verhalen in één deel. Ik kocht het boek toen al, maar las het pas nu. Gogol publiceerde drie bundels verhalen (Avonden op een hoeve nabij Didanka, Mirgorod en Petersburgse verhalen) en deze laatste bundel bevat de mooiste stukken. De neus, Het portret, De jas, De calèche en Rome: stuk voor stuk sublieme verhalen waarin Gogol zich uitleeft in absurdisme, humor, maatschappijkennis en romantiek. Mirgorod bevat het avontuurlijke Taras Boelba over deze kozakkenstrijder en zijn twee zoons, maar ook het koddige Hoe Ivan Ivanovitsj ruzie kreeg met Ivan Nikiforovitsj (hierin steelt een varken een aanklacht uit de rechtbank...). In de vroege verhalen uit Avonden op een hoeve van Didanka spelen heksen en duivels een hoofdrol; het zijn niet zijn sterkste verhalen, maar bevatten wel veel inkijkjes in het (meestal) Klein-Russische/Oekraïense plattelandsleven van zo'n 200 jaar geleden. Deze nieuwe vertaling vormde een goede aanleiding om al deze verhalen te herlezen - sommige behoren tot de mooiste die ik ooit las. Zijn roman Dode zielen is ook inmiddels opnieuw vertaald, dus die volgt binnenkort ook. Van de 19e eeuwse Russen is Gogol onbetwist de eigenzinnigste.