12 mei 2019

Veel

In het nawoord schrijft Marita Mathijsen over het onderwerp van haar biografie: 'Toen ik in Amsterdam Nederlands ging studeren, leerde ik de schrijver Jacob van Lennep vooral kennen als de schurk die Multatuli gecensureerd had.' Bij mij gebeurde precies hetzelfde, alleen dan in Leiden. Mijn ouders hadden (en hebben) zijn roman Ferdinand Huyck in de kast staan, maar die roman las ik nooit. Ik leerde Van Lennep (1802-1868) beter kennen door het door Marita Mathijsen en Geert Mak in modern Nederlands hertaalde De zomer van 1823. Lopen met Van Lennep. Dagboek van zijn voetreis door Nederland, dat ik begin 2001 las. Nu dan zijn biografie: Jacob van Lennep. Een bezielde schavuit, en dat is zo'n boek waarvan je geen genoeg krijgt. Mathijsen schrijft vloeiend en persoonlijk, gunt zichzelf ironische toespelingen, en biedt een fraai beeld van de negentiende eeuw. Maar bovenal was Jacob van Lennep een leuke man, die wel hield van een grap en een grol, bepaald niet rechtlijnig was in de huwelijkse leer, en daarnaast een onvoorstelbare werkdrift tentoonspreidde. Hij schreef onvoorstelbaar veel (toneelwerk, gedichten, romans, geschiedenissen - in totaal bijna 60.000 pagina's drukwerk...), bezorgde de eerste volledige uitgave van het werk van Vondel, en deed dit allemaal naast zijn reguliere werk als rijksadvocaat. Hij zat in ontelbare commissies, was een termijn lang lid van de Tweede Kamer, voorkwam dat de Ridderzaal werd afgebroken, was de drijvende kracht achter de aanleg van de duinwaterleiding naar Amsterdam, legde de basis voor de bouw van het Rijksmuseum en zorgde ervoor dat Vondel zijn standbeeld kreeg in het park dat daarna diens naam zou dragen. Armlastige vrienden, zoals Gerrit van de Linde (De Schoolmeester) hielp hij zonder baatzucht. En vanuit zijn eigen perspectief ook Eduard Douwes Dekker, ook al keek mijn universitair docent Moderne Letterkunde in Leiden daar ruim dertig jaar geleden anders tegenaan. Van Lennep leefde een rijk en gevarieerd leven, en Mathijsen schreef er een prachtig boek over. Grappige afbeelding van het briefje van Van Lennep aan zijn uitgever, van wie hij van te corrigeerde proeven een blad miste. Amice! Blad élf! blad 11!! XI!!! VL. Vooruit, hieronder de enige bekende foto van Van Lennep (als je erop klikt wordt hij groter, en daarna nog een keer):
Meer Leeslog in eerdere maanden - zie de 'archives' in de rechterkolom.