10 januari 2021
30 december 2020
Zes
Tegenwoordig heten romans die het goed doen 'cult-romans' en ik heb daar geen antenne voor. Ik lees gewoon boeken die ik wil lezen of die mij aangeraden worden. Soms is dat dan een cult-roman, zoals Max, Mischa & het Tet-offensief van de Noorse schrijver Johan Harstad. Het verscheen in 2017, werd alom geprezen, maar ik had er nog nooit van gehoord totdat onlangs een vriendin het me aanraadde. Zij is een goede lezer, dus haar adviezen kan ik niet naast me neerleggen. Een bijzondere roman, 1230 pagina's. De geschikte jongen van Vikram Seth blijft met 1366 pagina's het dikste boek dat ik ooit las (zie hier de weblog) en dat is tevens een veelomvatterder verhaal, maar Max, Mischa & het Tet-offensief is alleszins de moeite van het lezen waard. Waar in De geschikte jongen vier families als een fuga het verhaal bepalen, draait Max, Mischa & het Tet-offensief om slechts zes hoofdpersonen, en hun wederwaardigheden weten je ook voortdurend te boeien. Vijf van de zes hebben hun oorsprong in Noorwegen, de zesde in Canada, maar toch speelt het grootste gedeelte van het boek zich af in en nabij New York, en is het in feite een Amerikaans verhaal. Harstad verbindt feiten als de Vietnamoorlog, 9/11 en de orkaan Sandy met de levens van de hoofdpersonen, maar de waarde van het boek is wat mij betreft de schrijfstijl: lange meanderende zinnen, alles erbij betrekkend wat ertoe doet of nuanceert. En dat heeft iets hallucinerends, iedere zin is een druppel water in een oceaan, maar wel een druppel die benoemd en volledig geproefd moet worden. Er zijn enkele zwakke elementen om het boek een meesterwerk te noemen: ik vind de relatie tussen Max en de zeven jaar oudere Mischa te weinig glanzend om geloofwaardig te zijn, en oom Owen blijft een beetje een loser, terwijl hij dat niet is. Desondanks alleszins lezenswaardig, maar de superlatieven waarmee het boek is bewierookt zijn iets teveel cult.
18 december 2020
(On)vrijheid
20 november 2020
Overspel
Ik kocht het boek nagenoeg precies een jaar geleden, en begon er in januari in te lezen. Ik deed er tot eind oktober over. Het is ontegenzeggelijk een van de mooiste boeken die ik ooit las, en vanaf nu een parel in mijn boekenkast dat ik zo af en toe eruit zal halen om me te laven aan schoonheid. Fantastische nacht en andere verhalen is een ruim 600 bladzijden dikke bundel met achttien verhalen van Stefan Zweig die hij pakweg tussen 1917 en 1938 schreef. Ieder verhaal is een hoogtepunt op zich, daarom las ik ze met tussenpozen van een of meerdere weken. Klassiek vertelde verhalen, waarin ongemak en onuitgesproken emoties de boventoon voeren. En ook: (vermeend) overspel. Zoals een goede vriendin het treffend verwoordde: geen andere schrijver dan Stefan Zweig schreef zo goed over overspel. Ik kan hier niet alle achttien verhalen terugroepen, en er eentje uitpikken doet de andere zeventien tekort. Zweig wordt weleens verweten, naast al zijn kwaliteiten, een mooischrijver te zijn. Dat is hij inderdaad. Hij leeft zich uit in het beschrijven van interieurs, kleding, weersgesteldheden, natuur en ook het ongezegde. Maar het is wel erg weldadig om te lezen. Wie doet hem dat na? Ondanks die esthetiek schreef hij verhalen waar je van op het puntje van je stoel gaat zitten. Zo rijk, zo spannend, zo erudiet. Ik kan me nu even geen andere verhalenbundels voor de geest halen die zo gaaf zijn.
16 november 2020
Boos
Na Fear (zie hier de weblog) schreef Bob Woodward opnieuw een boek over de handel en wandel van Donald Trump als president van de Verenigde Staten. Rage verscheen in september en ik las het vrij snel na verschijnen. Inmiddels zijn de verkiezingen geweest en behalve Trump zelf accepteert iedereen dat er vanaf 20 januari a.s. een andere president in het Witte Huis zit. Het is een treurig én hilarisch boek. Je verbaast je bij Trump eigenlijk nergens meer over, maar Woodward wist hem in vele interviews toch te verleiden uitspraken te doen die wel te absurd zijn voor woorden. Daarnaast sprak Woodward met iedereen die maar enigszins met Trump te maken had en heeft. De love-letters van Kim Jung Un en de beginperiode van corona staan centraal in dit boek. Uitstekende onderzoeksjournalistiek, op zijn Amerikaans. Het leest lekker weg.
28 oktober 2020
ABC
Ik lees momenteel een roman van zo'n 1100 pagina's en dat gaat traag doch gestaag. Grote kans dat ik daardoor ondertussen wel mijn weblog-achterstand van vier boeken kan wegwerken. Te beginnen met alweer een privé-domeindeel en alweer Gerrit Komrij. Uit vele interviews en toespraken, gegeven/gehouden tussen 1970 en 1994, stelde Komrij De buitenkant. Een abecedarium samen over allerhande onderwerpen, van de Achterhoek tot het Zuiden. Komrij is soms een beetje onbegrijpelijk eigengereid, maar dikwijls ontwapenend helder en dikwijls uitermate geestig. Eén van de uitspraken onder het kopje 'Homoseksualiteit': Homoseksuelen zijn een uitvinding van heteroseksuelen. En ik had tranen van het lachen bij deze uitspraak onder 'Televisie' vanwege de woordkeuze en scherpte: Ik kijk elke avond naar de televisie. Er is altijd wel een leuke schietserie op, er wordt ongelooflijk veel gemoord en geslacht en achternagezeten. Een achtervolging met een kameel of een helikopter is net weer iets anders dan een achtervolging met een auto: je wilt die eindeloze variaties allemaal zien. Met wat lawaai erbij, dat zoemen en piepen en gieren, en hoe prachtig de schurken over de kop slaan als ze worden doodgeschoten... Fantastisch is dat. Verrukkelijk boek om af en toe op een willekeurige bladzijde open te slaan.
19 oktober 2020
Mosterd
14 oktober 2020
Vanouds
05 oktober 2020
Vrijheid
Ik lig vijf te beschrijven boeken achter - ik lees me verrukkelijk suf. Enkele jaren terug begon ik de dagboeken van Hans Warren te herlezen, zie de auteursindex. Na vele maanden weer eens een volgend deel ter hand genomen. Geheim Dagboek 1975-1976 begint op het moment dat Warren - na ruim twintig jaar huwelijk - weer alleen woont. En hij geniet ervan. Mijn leven is geheel anders verlopen tot heden, maar ik herken het gevoel dat hij in juist dit deel beschrijft. Hij maakt een mooie reis naar Griekenland, en verder veel feestjes in Amsteram bij Gerrit Komrij en Charles Hofman thuis. Warren bleef het liefst in zijn eigen huis in Kloetinghe (bij Goes), maar het aantal keren dat hij per trein op en neer naar Amsterdam reisde is onvoorstelbaar. Ik kocht en las dit boek eind 1993, en nu wederom met groot genoegen.
28 september 2020
Verkeer
06 september 2020
Bom
Vandaag een maand geleden was het precies 75 jaar geleden dat precies om kwart over acht in de ochtend plaatselijke tijd zo'n vijfhonderd meter boven het centrum van de stad een bom ontplofte die in luttele seconden tienduizenden mensen het leven kostte, de halve stad verwoestte en bij velen die die eerste klap overleefden een gruwelijk lijden veroorzaakte. Tot vele jaren na die ene ontploffing stierven mensen aan de gevolgen ervan. We kennen allemaal de feiten van die eerste op mensen afgeworpen atoombom en de rol die de bom speelde in het beëindigen van de Tweede Wereldoorlog, maar wat zich direct erna in die stad afspeelde, het verhaal op de grond, kreeg weinig aandacht. Hiroshima is een journalistieke klassieker van oorlogscorrespondent John Hersey die in het voorjaar van 1946, negen maanden na 'de bom', voor The New Yorker naar Hiroshima ging en er met zes overlevenden sprak. Door hun verhaal krijg je een even huiveringwekkend als fascinerend en gevarieerd beeld van wat er zich op die ochtend van 6 augustus 1945, die verdere dag en de dagen erna afspeelde. Zijn artikel en boekpublicatie vestigden zijn roem; in 1985 ging Hersey terug naar Hiroshima en schreef een extra hoofdstuk over hoe het die zes overlevenden verder is vergaan. Een boek van slechts 180 pagina's maar met een enorme zeggingskracht; je leest het met verstokte adem.
01 september 2020
Conflict
30 augustus 2020
Familie
Het jaar is nog lang niet voorbij, maar er zijn wel al wat thema's in mijn leesgedrag dit jaar aan te wijzen: Gerrit Komrij, Privédomein en Oek de Jong. Ik las tot afgelopen december nog nooit iets van hem, en nu chronologisch reeds de vierde van zijn vijf romans: Pier en Oceaan. De vorige drie (Opwaaiende zomerjurken (hier), Cirkel in het gras (hier) en Hokwerda's kind (hier)) werden steeds leesbaarder, maar onverdeeld positief kon ik er niet over zijn. En dat ben ik ook niet over Pier en Oceaan. In dit ruim 800 pagina's tellende familie-epos staat Abel Roorda centraal; een jongen die pas na zo'n 100 pagina's wordt geïntroduceerd. De vreemde start van het huwelijk van zijn ouders doet verwachten dat hun oudste zoon daar iets tegenin weet te brengen, maar meer dan gewoon puberaal en adolescent gedrag is er eigenlijk niet. Abel heeft meerdere broers en zussen; die spelen vreemdgenoeg geen enkele rol. Oek de Jong schotelt de gebruikelijke Nederlandse literatuurthema's voor: opgroeien, afzetten tegen cq losweken van de protestants-beklemmende opvoeding, beschrijven van wat onuitgesproken blijft enzovoort. De eerste 200 pagina's heb je een stille hoop op diepere betekenis en aanvulling op wat Reve, Hermans, Wolkers en zovele anderen tot en met Franca Treur hierover schreven. Maar uiteindelijk is dit niet meer dan een 800 pagina's lineair familieverhaal (zonder die broers en zussen dan) - het kostte me moeite het boek uit te lezen.
20 augustus 2020
Lot

17 augustus 2020
Eten
Het was de kookbijbel van mijn ex en mij; als er gasten kwamen kookten wij (vooral mijn ex trouwens) een van de gerechten uit het Les Halles Kookboek van Anthony Bourdain. In 2006 of 2007 namen mijn ex en ik mijn ouders mee voor een week naar New York, en we reserveerden in een van de twee Les Halles restaurants van Bourdain; op de kaart alle gerechten die ook in dat kookboek staan. Mijn ex maakte de gerechten die we bestelden beter overigens. Van diezelfde ex kreeg ik onlangs Bourdains Keukenconfessies. Met als ondertitel: Een ontluisterende kijk in de keukens van toprestaurants. Het is een rauw boek, want een onbeholpen maar goudeerlijk geschreven soort van mémoires van deze Amerikaanse icoon-kok, die in 2018 opeens een einde aan zijn leven maakte. Erg Amerikaans, ietwat dik aangezet, maar tegelijkertijd oprecht en geloofwaardig. Een topkok hoeft geen literator te zijn, maar Bourdain schreef een onderhoudend boek. En zijn Les Halles Kookboek pak ik regelmatig uit mijn boekenkast voor zijn onvolprezen recepten van Franse klassiekers als Boeuf Bourguignon, Coquilles in Champagnesaus, Coq au Vin enzovoort. Alleen voor dat varkenshaas-gerecht niet; dat kan alleen mijn ex het best.
12 augustus 2020
Lief
Al ruim een maand niet gepost, ook al liggen er drie, bijna vier, boeken te wachten om beschreven te worden. Om te beginnen Ik heb bekend. Dagboeken 1958-1965 van Paul Haenen. Het is een prachtig vormgegeven selectie uit Haenens jeugddagboek (hij werd in 1946 geboren) en biedt een verhelderende kijk in de ontluikende psyche van deze innemende persoonlijkheid. Ik keek 25 jaar geleden al naar zijn televisieshows, bezocht enkele keren zijn theateroptredens in het Betty Asfaltcomplex en ook zijn verrukkelijke en opbeurende internetuitzendingen sinds het begin van de coronacrisis. Haenen is eigelijk altijd hetzelfde gebleven, zijn types benadrukken verschillende kanten van zijn karakter, maar als zichzelf is hij me toch het liefst: ontwapenend en tegelijkertijd recht door zee. In dit fraaie boek lees je hoe hij als puber met frisse moed zijn eigen plan trekt, de moeilijke verhouding tussen zijn ouders analyseert en zijn coming-out 'uitvoert'. Geen zwaarwichtig gedoe, maar standvastig en eerlijk. Fijn om te lezen; en een mooi boek om in de hand te hebben.
09 juli 2020
Oorsprong
28 juni 2020
Hond
In het onlangs verschenen 'vervolg' Knecht, alleen is hond Jasper inmiddels dood, en verhaalt Bakker in ruim 80 fragmenten vooral over zijn depressie, homoseksualiteit en familie. Ik vond het dagboek sterker, want: alledaagser. Soms is het fijn te lezen dat ondanks alle langetermijngedoe met hond en jezelf het bouwen van een muurtje in de tuin of het aanleggen van een internetverbinding ook tot het ware leven behoren. Maar goed, vergeleken met de twee privé-domeindelen van Japin zijn deze twee van Bakker een verademing, want eerlijk en ontdaan van alle protserigheid.
22 juni 2020
Generatie
18 juni 2020
Koud
16 juni 2020
Klein
Het wordt tijd voor een wederopstanding van schrijvers die weer ouderwets goede verhalen vertellen, waaruit totaal niets over de schrijver zelf valt af te leiden, behoudens hooguit zijn schrijfstijl.
04 juni 2020
Jeugd
01 juni 2020
Boos
28 mei 2020
Homo S.
29 april 2020
Drijfveer
19 april 2020
Actueel
13 april 2020
Olie
09 april 2020
Opnieuw
Hoe lezenswaardig alles ook, na die 800 pagina's dagboeken heb ik - naar mijn gevoel althans - nog steeds niet de ware Japin leren kennen. Hij vertelt vrijuit over zijn activiteiten, over de harmonie met zijn twee mannen, de bezoeken aan waar dan ook, zijn warme vriendschappen met Joop en Janine van den Ende, Erwin Olaf en nou ja, met wie niet, maar de notities blijven aan de oppervlakte, lijken opgeschreven om uitgegeven te worden. De fotokaternen in beide boeken hebben een te opvallend kijk-mij-eens-gehalte. Intimiteit en huiselijkheid ontbreken, dieper inzicht in de aard van zijn schrijverschap (hij publiceert tijdens deze 18 jaar meerdere romans en ander werk) krijg je niet bepaald - daar had ik graag over willen lezen, in plaats van de bezoeken aan het Boekenbal en de uitreiking van literaire prijzen, de warme woordjes van zijn mannen en de etentjes met Joop en Janine en de goede flessen wijn erbij etc. Het doet een schrijver niet goed wanneer hij met zijn uitgever samenleeft.