24 februari 2013

Wijvengezeik

Van muziekproducent en wijnmaker Ilja Gort las ik een paar jaar terug een drietal vermakelijke boekjes waarin wijn(maken) centraal staat. Zie de auteursindex voor de weblogs daarvan. Bij toeval stuitte ik in de AKO-shop op het station op zijn nieuwste boek: De vrouwenslagerij. Het is een roman van niks die je toch moet lezen. Het verhaal is uiterst dun, de 220 bladzijden zijn bovendien in 52 hoofdstukjes onderverdeeld die ieder op een rechterpagina beginnen, en dus telt het boekje ook nog (ik heb ze geteld) 26 blanco linker pagina's. Enfin, tel uit je verlies, maar daartussen veel vlotte vermakelijkheden over vier vrouwen die met koele hand (en schietpistool) een slagerij in een klein Frans dorpje gaande houden. Veel bloed, worst en halve kippen. Ilja Gort schijnt vegetariër te zijn, maar hij schrijft over vlees alsof hij erin is opgegroeid. Zijn taalgebruik is geestig en somtijds onbeholpen. Onbedoeld leuk is de beeldspraak die geen beeldspraak is (maar juist een prima definitie): 'Die maandagochtend was Salves gehuld in mist; alsof er een wolk was geland die het dorpje smoorde onder een dikke grijze deken.' Je leest het boekje bij twee potten thee cq één fles wijn geamuseerd uit.

21 februari 2013

Het Sluisje

De verschijning in januari en de recensies van het nieuwste boek van Jan Brokken zijn me ontgaan; ik zat toevallig op uitzendinggemist te zappen en zag daar het gesprek met de auteur in VPRO's boeken. Daags erna kocht ik het boek en las het in enkele dagen uit. De vergelding. Een dorp in tijden van oorlog is een reconstructie van wat zich op 10 en 11 oktober 1944 in Rhoon, het dorp waar Brokken opgroeide, heeft voorgedaan. Enkele Duitse soldaten lopen op de avond van 10 oktober na spertijd met hun scharrels over een dijk; opeens stapt een van de soldaten op een elektriciteitskabel wat hij niet overleeft. De dag erna worden 7 dorpsgenoten gefusilleerd en hun huizen in brand gestoken. Het is nooit opgehelderd of die loshangende elektriciteitskabel een ongeluk was of sabotage, en in dat laatste geval: wie de actie uitvoerde. Voor deze reconstructie werden vele gesprekken met dorpsgenoten gevoerd en vele meters archiefstukken doorgewerkt. Het boek is een legpuzzel dat stukje voor stukje het beeld completeert. Interessanter nog dan de vraag wat zich precies heeft afgespeeld, zijn de vele levensbeschrijvingen van de dorpelingen. Brokken meandert door veronderstellingen, waarheden, feiten en meningen, en dat is een erg verslavende vorm. De verkoop van het boek kende een vliegende start; na twee maanden al een vijfde druk en het staat op de eerste plaats van de verkooplijsten. Terecht! Op het achterplat staat een typische marketingassistenten-tekst van iemand die denkt te weten hoe 70 jaar na dato de aard en omvang de Tweede Wereldoorlog samengevat konden worden ('Eens te meer wordt duidelijk dat de oorlog niet alleen voor militairen maar ook voor gewone mensen verstrekkende gevolgen heeft.') Gottegot, hoe bedenk je het.

17 februari 2013

Voltooid

Toen ik in juni 2011 het tweede deel van de Reve-biografie van Nop Maas uitlas (zie hier de weblog), leek het verschijnen van het derde en laatste deel voorlopig onmogelijk: de rechter had Joop Schafthuizen in het gelijk gesteld in zijn eis dat het derde deel niet zou mogen verschijnen. In 2012 oordeelde het gerechtshof in hoger beroep het tegenovergestelde; het boek verscheen in het najaar. Deed ik over deel 2 meerdere maanden, Gerard Reve. Kroniek van een schuldig leven. De late jaren 1975-2006 las ik in ruim twee weken geboeid uit. In deze ruim dertig jaar was Schafthuizen de vaste partner van Reve, publiceerde hij nog enkele romans en meerdere brievenboeken, werden zijn geschriften zoveel mogelijk financieel geëxploiteerd en zakte hij langzaamaan weg in dementie, tot hij in april 2006 overleed. Evenals in de eerste twee delen interpreteert Nop Maas niet of nauwelijks; van een biografie kun je dan ook eigenlijk niet spreken. Het boek is zoals de titel aangeeft: een kroniek, waarin zoveel mogelijk chrologisch het leven van Reve uit de doeken wordt gedaan. Voor sommigen wellicht saai, maar ik las het bijna 800 bladzijden dikke boek met groot genoegen. Ook nu zijn het de vele citaten van Reve zelf, voornamelijk uit niet gepubliceerde brieven, die het lezen van dit boek tot een feest maken. Wie duiding zoekt zal die in deze kroniek nauwelijks vinden, maar kan die trouwens ook zelf op het gebodene loslaten. Een unieke serie boeken, deze drie kronieken van het leven van Reve.

11 februari 2013

Theelepel

Een vreemde eend in de bijt voor wie via deze weblog mijn leessmaak een beetje kent. Wie krijgt de gouden armband van moeder? is een aardige inleiding op wat erfgenamen te wachten kán staan bij het verdelen van de erfenis, en dan met name het fysieke deel daarvan. Ik vind het al tijden een intrigerend onderwerp, zonder dat ik daar op enige manier mee te maken heb (gehad). Mijn ouders zijn nog in goede gezondheid en het onderwerp van de erfenis speelt in mijn familie absoluut niet. Het is vooral het communicatieve aspect ervan dat me boeit, ofwel: hoe kan het zijn dat bij ongeveer een kwart van de gevallen het verdelen van de erfenis op ruzie en bij een deel zelfs tot permanente onmin leidt? Ik las in december een interview in Het Parool met Else-Marie van den Eerenbeemt, ter aankondiging van dit boekje. Op basis van een enquête, oproepen op websites en andere reacties stelde zij dit boekje samen, waarin een staalkaart van mogelijke conflicten beschreven wordt. Uitputtend kon het niet zijn, zoals de ondertitel aangeeft: 'Iedere familie heeft een erfenisverhaal.'

Meer Leeslog in eerdere maanden - zie de 'archives' in de rechterkolom.