28 augustus 2016

Orgelspel

Eigenlijk heel bijzonder, want geen andere levende Nederlandse schrijver doet hem dat na: ieder nieuw boek van Maarten 't Hart is geslaagd, goed, lezenswaardig. Na een prachtige roman over zijn moeder (zie hier) nu ruim een jaar later een vrolijkmakende verhalenbundel vol autobiografische gebeurtenissen die je van begin tot einde in de greep houden. Geen zaken voor de literaire eeuwigheid, maar ik kan nu alweer uitzien naar zijn volgende boek. Want 't Hart leest zalig, ongecompliceerd, maar toch ook hollands-op-zijn-smalst-betekenisvol. Want wie kan het verhaal weerstaan over de verkoop van zijn huisje in de Leidse binnenstad? Of het titelverhaal De moeder van Ikabod? En het korte verhaaltje waarin hij de draak steekt met Jan Siebelink: verrukkelijk. (Knielen op een bed trompetnarcissen: je moet er maar opkomen!). Of het verhaal over de losgelaten hanen helemaal klopt, waag ik te betwijfelen. Vanuit de trein gezien langs de A44 bij Sassenheim lopen die hanen op een andere plek dan waar 't Hart ze situeert - ze zijn vanuit de trein soms wel te zien. Het scheelt een paar kilometer, volgens mij. Dichterlijke vrijheid! Enfin, het is allemaal zalig lezen waarbij je de tijd verliest. Maarten 't Hart is pas 71 en leeft gezond naar eigen zeggen. Dus hopelijk nog veel van dit soort eigenzinnige boeken!

21 augustus 2016

Opmaat

Lezers van dit boekendagboek weten dat ik ieder jaar minstens een deel uit de Russische bibliotheek van Van Oorschot lees. Na de complete Tsjechov, Toergenjev, Gogol en Poesjkin is het nu de beurt aan Graaf L.N. Tolstoj. Ik las voor de start van deze weblog wel al de twee delen met Oorlog en vrede, maar de rest wachtte nog. De Verzamelde werken deel 1 bevatten verhalen en novellen die Tolstoj tussen 1851 en 1863 schreef. De verhalen blijken hoofdzakelijk gebaseerd op persoonlijke ervaringen: Tolstoj wordt al jong landheer en de relatie met de lijfeigenen beschrijft hij in het prachtige De ochtend van een landheer, waarin de landheer de positie van zijn boeren wil verbeteren maar vooral op onbegrip stuit. In 1851 reist Tolstoj naar de Kaukasus; die reis levert het lange De kozakken op. Kort daarna maakt hij er de Krimoorlog mee. Meerdere verhalen geven een inkijkje in het Russische leger uit die jaren; ook de verdediging van Sebastopol najaar 1854 en begin 1855 wordt prachtig beschreven. Hier leert Tolstoj te schrijven over legerzaken, wat hem later goed van pas zal komen bij het schrijven van Oorlog en vrede. Dit eerste deel bevat ook meer romantische verhalen over liefde en ontrouw. Huiselijk geluk is een pareltje, over hoe onstuimige liefde omslaat in teleurstelling. Enfin, die Russische bibliotheek blijft een een vat vol schoonheid!

10 augustus 2016

Verraad

Na wat moeizame boeken eindelijk weer eens een roman die het genoegen van lezen volledig onderstreepte. Van Amos Oz las ik drie jaar geleden voor het eerst een boek (zie hier) en zijn nieuwste roman Judas is een bijzonder geslaagd geheel waarin meerdere thema’s organisch verbonden zijn. De wat inzichzelfgekeerde Sjmoeël zit vast in zijn theologische promotieonderzoek en besluit ermee te stoppen. Hij gaat als verzorger van een oude man aan de slag; belangrijkste taak is het voeren van onderhoudende gesprekken. Langzaamaan ontvouwt zich de geschiedenis van deze oude man en zijn dochter. De Israëlische onafhankelijksstrijd in 1947 en de positie van discipel Judas lijken ver uiteenliggende onderwerpen, maar Oz verbindt alles stevig in een vloeiend verhaal, met de ware aard van verraad als centrale vraag. De theorie over Judas is een boeiende: Judas was niet de verrader waarvoor hij gehouden wordt, maar was juist de meest fervente aanhanger van Jezus. Judas leverde Jezus juist aan de Romeinen uit om hem de gelegenheid te geven te laten zien dat hij echt goddelijk was, en dus zo van het kruis kon stappen. Toen dat niet gebeurde was Judas zo teleurgesteld in zijn idool dat hij zich verhing. Waar Lize Spit (zie hieronder) nog moeite heeft om meerdere verhaallijnen tot één geheel te smeden, daar laat Oz zien dat hij zijn vak verstaat.
Meer Leeslog in eerdere maanden - zie de 'archives' in de rechterkolom.