26 februari 2012

Manuscript

Ik had nog nooit een boek van Paul Auster gelezen en vond dat het er eens van moest komen. Op basis van wat besprekingen op internet koos ik voor Onzichtbaar, een in 2009 verschenen roman. Ik las het in twee dagen uit, vol overgave en welhaast ademloos. Op een gegeven moment kon ik niet meer ophouden, ik las zelfs op het perron wachtend op een trein verder in dit boek. De vraag is natuurlijk waarom. Allereerst het verhaal: je wilt weten hoe het afloopt. Verder en zeker niet in het minst: de constructie. Het boek kent verschillende vertelperspectieven, maar alles is volledig coherent en logisch opgebouwd. Voorts de stijl: deze is uiterst precies, geconcentreerd en evenwichtig, nergens gehaast of kort door de bocht. En tenslotte: het verhaal is aangrijpend. De hoofdpersonen maken emoties los. Ik ben inmiddels in een tweede boek van Paul Auster begonnen.

Tietenkont

In zijn boek over de Lipizaner-paarden (zie hieronder) vertelt Frank Westerman dat hij de roman Radetzkymars van Joseph Roth leest, waarin een optreden van deze paarden in de Spaanse Rijschool in Wenen genoemd wordt. Dat was een aansporing om nu toch eens dit boek te lezen; het stond al een poosje op mijn verlanglijst. Het is een grootse roman, eigenlijk niet te missen voor wie geïnteresseerd is in Europese geschiedenis. Roth schreef het boek in 1932, vlak voordat Europa voor de tweede keer ten onder zou gaan, maar beschreef in zijn roman uiterst subtiel en treffend hoe dat de eerste keer gebeurde. Drie generaties Von Trotta, alledrie nauw gelieerd aan Frans-Joseph de Eerste, keizer van Oostenrijk en koning van Hongarije, en uiteindelijk samen met hun heerser tenondergaand aan degeneratie en verval. De Eerste Wereldoorlog was nog slechts het noodzakelijke laatste duwtje in de rug. Roth beschrijft het allemaal prachtig; de militaire strengheid in het begin brokkelt in halve bijzinnen maar onherroepelijk uiteen. Een meesterwerk. Net als de muziek die Johann Strauss senior in 1848 componeerde: tietenkont tietenkont tietenkontkontkont.
Meer Leeslog in eerdere maanden - zie de 'archives' in de rechterkolom.