Cirkel

Ik besloot al vroeg op de middelbare school dat ik leraar Nederlands wilde worden. In schooljaar 1983-1984 zat ik in de eindexamenklas van het Atheneum en in oktober hielden de universiteiten hun open dagen voor de aankomende eerstejaars. Met mijn vader bezocht ik op twee zaterdagen de open dag in Utrecht en Leiden. Utrecht was een rommelige toestand, en in Leiden was alles strak georganiseerd. Er was ook een 'voorbeeld-hoorcollege', in de grootste collegezaal van het collegezalengebouw net buiten de stad. En dat werd nota bene gegeven door een hoogleraar van mijn studie Nederlands; het had net zo goed door een hoogleraar Natuurkunde, Arabisch of Rechten gegeven kunnen worden. En daar beneden stond hij: Frits van Oostrom, hoogleraar Middelnederlandse letterkunde, 30 jaar oud, en hij hield een uur lang de honderden aanwezigen (middelbare scholieren en hun ouders) ademloos gevangen in een boeiend verhaal getiteld 'Reynaert de Vos door de eeuwen heen'. Na afloop was er geen twijfel mogelijk: ik zou in Leiden gaan studeren. Het werden vijf prachtige jaren. Inderdaad: je studiejaren behoren tot de mooiste tijd van je leven. Van Van Oostrom kreeg ik met name in het eerste jaar nog vele hoorcolleges, ook al koos ik later een andere richting dan de Middelnederlandse letterkunde. Hij zat bij mijn afstuderen - in het Academiegebouw aan het Rapenburg - wel de eindexamencommissie voor. Van Oostrom ging kort geleden met emeritaat (hij is nu 70), en als soort van afscheid publiceerde hij een boek over het onderwerp waar hij zijn hele carrière gefascineerd door was: De Reynaert. Leven met een middeleeuws meesterwerk. Het is een prachtig boek waarin Van Oostrom alle facetten van de Reynaert belicht: de vele versies (het door Willem ergens halverwege de dertiende eeuw geschreven manuscript is vooralsnog onvindbaar, maar wel in varianten overgeleverd), de belangrijkste tekstbezorgers ervan, de context, een gedetailleerde analyse van verhaal en tekst, enzovoort. En bovendien een eigen nieuwe teksteditie. Van Oostrom schrijft prachtig, de eruditie spat van de pagina's, en toch ook is dit geen gemakkelijk boek om te lezen. Maar waarom zou het dat moeten zijn? Een boek om aandachtig en zonder haast te lezen. Je wordt als lezer getrakteerd op oneindig veel moois.