2x Hosseini

Ik ben over het algemeen niet zo'n hype-lezer. Wat iedereen leest zal vast niet deugen, denk ik met snobistisch en elitair gemoed. Vooral de gratis krantjes waar helemaal niks in staat en die toch iedereen pakt en leest geven me iedere dag weer een slechte indruk van de alfabetische medemens. Kluun? Dan Brown? Saskia Noort? Nog nooit wat van gelezen. Alleen bij verschijnen van de vertaling van de nieuwe Potter hol ik naar de winkel. Maar verder haal ik mijn neus op voor rages. En daarmee doe ik mezelf tekort, want eigenlijk zijn de meeste hypeboeken de moeite van het lezen waard. Van mijn moeder en schoonmoeder kreeg ik kort na elkaar de twee boeken van Khaled Hosseini cadeau: De vliegeraar en Duizend schitterende zonnen. Tja, dan zorg je ervoor dat je ze voor het volgende ouderlijk bezoek gelezen hebt. En dat bleek bepaald geen straf.

De vliegeraar is geschreven vanuit een ik-persoon die je al snel met de schrijver zelf associeert. Hosseini zal ongetwijfeld persoonlijke ervaringen en indrukken in zijn verhaal hebben verwerkt, maar het boek is verder een normale 'roman'. Het leest als een trein, ontroert door de ontelbare drama's en geluksmomenten en kent voor zover mogelijk binnen de setting een happy end. Een vriend van mij, leraar Engels en flink ingewijd in het Angelsaksische literaire erfgoed, vertelde me dat de opbouw van het boek typisch het product van een Amerikaanse writersschool is. Aan het slot vond ik de gebeurtenissen allemaal een beetje too much: teveel scherpe smaken op het bord. Maar het zijn slechts kanttekeningen bij een boek dat ik niet had willen missen.

Duizend schitterende zonnen vind ik nog net wat beter geslaagd. Dit boek is geschreven vanuit het perspectief van twee vrouwen die door dezelfde man worden gehuwd en uiteindelijk elkaars lotgenoten en vertrouwelingen worden. Ook hier veel afwisseling van blijdschap en treurigheid wat tot doorlezen dwingt. Het verhaal komt me hier als realistischer over dan dat van De vliegeraar.

Beide boeken boeien en raken je. Maar dat is niet waarom ik ze goed vind. Het is vooral de couleur locale die Hosseini in zijn boeken aanbrengt die deze beide boeken bijzonder maken; dan bedoel ik niet die storende inheemse termen die zowel uit het zinsverband als door de woordenlijsten achterin te begrijpen zijn. Hosseini geeft je wel een prima idee hoe het er de afgelopen decennia in Afghanistan eraan toe is gegaan en je kunt hierdoor goed voorstellen hoe gewone mensen zich alle omwentelingen hebben moeten laten welgevallen. Bij alle berichten over geweld en oorlog in landen als Afghanistan en Irak vergeet je haast dat de overgrote meerderheid van de inwoners van die landen hetzelfde wil als wij: gewoon leven, geld verdienen, je eigen gang (kunnen) gaan, samenleven met je geliefde, omgaan met familie en vrienden en jezelf op een vreedzame manier vermaken. Brood en spelen, kortgezegd. De media scheppen een ander beeld, en dan bieden boeken als die van Hosseini een welkome aanvulling op het dagelijkse nieuws.